Paris'te, giyotinle idam hazırlıkları yapılan Greve Meydanı'nda bir gün geçiren genç Victor Hugo, '' organize cinayet '' olarak tanımladığı ölüm cezasına karşı bir tez olarak, 1829 yılında, henüz 26 yaşındayken büyük bir sansasyon oluşturan Bir İdam Mahkumunun Son Günü'nü yazmıştır. Yazar, günün sonunda öleceğinin bilincinde olan bir insanın duygu ve düşünce dünyasını incelikli bir ustalıkla aktarırken, mahkumun suçu ne olursa oplsun, okuru ölüm cezasının ahlaki ve toplumsal sonuçlarıını sorgulamaya davet etmektedir. Bir filozofun ve şairin eseri olan bu kısa ve vurucu roman, ölüm cezasına karşı bir duruş, bir insanlık manifestosudur.

''Yirminci yüzyılda, savaş, idam, nefret, krallık, dogmalar, bunların hepsi ölmüş olacak ; insan yaşayacak.''